Terug naar Herfsteditie

In balans met herfstschatten

Bouw een wip van een liniaal en een potlood. Leg aan beide kanten herfstspullen. Wat is zwaarder? Wat brengt het weer in balans? Speel en ontdek massa en gewicht!

Techniek in actie: In balans met herfstschatten

Bouw een wip van een liniaal en een potlood/blok.
Leg aan beide kanten herfstschatten zoals kastanjes, bladeren, eikels of steentjes.
Wat is zwaarder?
Wat moet je toevoegen om het weer in balans te brengen?

Wat ga je doen?

Je maakt een eenvoudige weegschaal met een liniaal en een potlood/blok.
Je gebruikt herfstmaterialen om te ontdekken:

Wat is zwaarder of lichter?
Hoe krijg je beide kanten weer gelijk?
Zo leer je over massa, gewicht en balans spelend en ontdekkend!

Hoe werkt het?

Een wip is een hefboom: als je iets zwaars aan de ene kant legt, gaat die kant omlaag.
Als beide kanten precies even zwaar zijn, blijft de liniaal horizontaal en dat noemen we balans.

Door herfstmaterialen te gebruiken, kun je:

Zien welke meer wegen
Oefenen met vergelijken en aanpassen

In de techniek gebruik je dit principe bij weegschalen, balansbruggen en zelfs in machines die moeten kantelen of roteren.

Onderzoek en vergelijk

Wat heb je nodig?

Een liniaal (of latje)
Een potlood/stift/blok (om onder het midden te leggen)
Herfstmaterialen: kastanjes, eikels, bladeren, dennenappels, steentjes
Eventueel: kleine bakjes of bekertjes om dingen in te leggen
Werkblad of schrift

Zo ga je aan de slag:

Leg aan beide kanten van de wip een herfstvoorwerp
Welke kant gaat omlaag? → Die is zwaarder
Wissel van materiaal, voeg toe of haal weg
Probeer de wip in balans te brengen
Schrijf op wat werkte en wat niet
Maak daarna een moeilijkere proef met meerdere spullen tegelijk

Denk na over:

Welk materiaal was het zwaarst?
Wat had je nodig om balans te krijgen?
Kun je aan de buitenkant zien wat zwaarder is?

Tips:

Leg dingen voorzichtig op de liniaal
Zorg dat je potlood in het midden ligt
Begin met één voorwerp per kant
Voeg daarna meerdere voorwerpen toe

Als je een liniaal precies in het midden op een potlood legt, kun je hem gebruiken als een wip of weegschaal.
Wanneer je iets zwaars aan één kant legt, gaat die kant omlaag.
Als beide kanten even zwaar zijn, is de liniaal in balans.

Dit komt door gewicht en zwaartekracht. Hoe zwaarder iets is, hoe meer het naar beneden wordt getrokken.
Door herfstspullen aan beide kanten te leggen, zie je wat zwaarder is en wat je moet veranderen om het weer gelijk te maken.

In de techniek heet dit een hefboomprincipe. Je vindt het terug in weegschalen, bruggen en zelfs scharen en wippen op het schoolplein!
Jij ontdekt nu spelenderwijs hoe massa werkt, en hoe je balans kunt berekenen en voelen.

Extra uitdaging: In balans met herfstschatten 2.0

Kun jij een balans bouwen die nog preciezer is?
Of een wip met bakjes waarin je losse dingen kunt leggen?

Probeer ook:

Een wedstrijdje balanceren: wie krijgt het snelst balans?
Je eigen weegtafel ontwerpen van karton, touw en stokjes!

Leuk weetje

Wist je dat…

… oude weegschalen vroeger precies zo werkten? Ze gebruikten een balk in balans, met gewichten aan de ene kant en voorwerpen aan de andere.
Net als jij nu met kastanjes en eikels!